Top.Mail.Ru
Закладки
Пока здесь пусто
Используйте кнопку «
» на странице публикации, чтобы сохранить её в свой личный список закладок.

Версия сайта

ru kz

Актуальное

Все категории

«Қыркүйек или қыргүйек»: казахстанцы спорят о написании слова «сентябрь» в учебнике

Опубликовано:

Родители казахстанских школьников вновь негодуют: на этот раз предметом спора стало слово «сентябрь» на казахском языке. Мамы и папы обнаружили в новом учебнике для второклассников, что привычное для казахов «қыркүйек» написано через «г» - «қыргүйек», передает 31 канал.

«Қыркүйек или қыргүйек?»: казахстанцы спорят о написании слова «сентябрь» в учебнике
Коллаж: nur.kz. Иллюстративное фото с сайта pravmir.ru, кадр из видео КТК: UGC

Как оказалось, это вовсе не ошибка. В учебниках по казахскому языку слово «сентябрь» написано как қыргүйек – с буквой «Г» согласно новым правилам, которые было регламентированы еще пять лет назад.

Это правило коснулось также слов шеГара и көГөніс, которые носители языка привыкли писать через «қ» и «к».

Лингвисты заявили, что новые орфограммы были введены из-за давления СМИ и общественников, которые настаивали на том, чтобы данные слова фонетически писались так, как и слышались.

Однако время показало, что эксперимент не удался, поскольку многие выступили против такого написания. Их поддержали и депутаты. Они считают, что правописание должно остаться привычным, тем более, в учебниках для школьников.

«Қыркүйек, қыркүйек қазақша пишется, какой еще «г»? Еще детей на буквы будем «грузить», что ли? И так уже хватит, мы в своих ЕНТ-тестах разные ответы делаем!» - возмутился депутат мажилиса Бахтияр Макен.

В связи с таким спором лингвисты пришли к мнению, что после внедрения латинской графики написание этих трех слов снова будет через букву «к». А пока ученики могут использовать оба варианта – они не будут считаться ошибками.

Источник: 31 канал

Оригинал статьи: https://www.nur.kz/society/1751973-kyrkjek-ili-kyrgjek-kazahstancy-sporat-o-napisanii-slova-sentabr-v-ucebnike/

Как вам публикация?

Последние комментарии

Всего комментариев: 26

Чтобы участвовать в обсуждении или оставлять реакции на комментарии, войдите в профиль.

азаматғаз

Айналайындар, Қыркүйек деген сөз қазақтың "Күйек" сөзінен алынған. Яғни, 9 айда қошқар қойды қашырып қоймауы үшін қошқарға " күйек" байлаған. Əйтпесе, қой қыста қоздап қозылар қырылып қалады. Қырда мал бағып жүрген қазақ қырда күйек басталды деп қошқардың беліне матадан немесе теріден жасалған күйек байлаған. Ал желтоқсан айының атауы қатарынан үш ай бойы яғни, 90 күн тоқтамай жел соғатын болған соң Желтоқсан деп атаған. Абай атамызда "желтоқсан қарашамен сол бір екі ай" демеуші ме еді. Ал Шілде айында 40 күн бойы аңызақ ыстық болатындықтан солай атаған.

Comment reaction

va

Медицинскую и техническую литературу когда на новом казахском начнут печатать? Или так и будут каждый год букварь переписывать??

Comment reaction

Viktory

Пишите латиницей )))

SVD

Каждые 5 лет правила менять и слова новые придумывать - жесть ! Учить надо английский - всем статьи сейчас первые выходнят именно на нем. Если на казахском от силы говорят 7-8 милионов на русском примерно 350 миллионов то на англиском как правило говорят везде, всюду найдется человек который так или инача значет этот язык.

Omirzak

Где это вы 350 млн русскоговорящих нашли? Украину и Беларусь приписали?

эскваер

кыркуйек, когершин, когилдир, коксайек, когал, еще к каким словам вас научить? позорите каз.яз.

Южный2

Күйек қошқар күйлеген саулықты қашырып қоймауы үшін, оның бауырына әр бұрышыңда бауы бар ұзындығы - 60 см, ені - 50 см жұмсақ шүберек немесе брезенттен тігілген күйек байланады. Күйек қошқар қажырлы, тұқымының құндылығы 1 кластан кем болмауы керек. Себебі оны күйек науқаны аяқталған соң, күйегін алып 20 күнге дейін саулықтарды қашыруға отарға жібереді.

Южный2

Күйек алу Қой отарына қошқар қосу. Бұл үшін саулықтар іріктеліп отар құрылады да, оларға асыл тұқымды қошқарлар белгіленеді.

Южный2

малшылар саулықтардың беймезгіл сәтте "арамза" төлдеуіне жол бермеу үшін еркек қозыны ерте көктемде пішіп, ең мықты қошқарды күйітті шағынан тиып күйек тағады. Көп өңірде қазан айының басына күйек алынып, қошқарға еркіндік беріледі.

Шик

кыркуйек деп орныгып калган жазуга. Ал КЫРГУЙЕК ол орпоэпия.Зачем что то менять, Шаш алса десе бас алады. 100 зан ойлап тауып.Ертен айтылуы бойынша жаза берсек бар созди не болады? Мысалы: козгарас, шегара, ала газ, бабкер, кулегеш, Алагол, КАрагоз, боз гойлек, куз гелди, алып парды,..

Вежливые_люди

И после этого вы хотите что бы русскоязычные знали гос. язык??? Сами разобраться не можете,а других учить пытаетесь.

Omirzak

Менің тілімнің ішкі мәселелері сен сияқтылардың қазақ тілін үйрену жағдайына еш әсер етпейді. Керек болған жағдайда немесе жан қысылғанда кез-келген тілді жарты жылдың ішінде меңгеріп алуға болады. Мен өз тілімнен бөлек орыстың тілінде жазамын, сөйлеймін, құжат дайындаймын. Қосымша екі шет тілін игеріп алдым. Орысшадан басқа ештеңе қақпай-ақ өмірден өте беріңдер.....

патриотыч

Не вам судить сударь, не хочешь не учи .Никто тебя не заставляет

Айдар85

Скоро все будут блевать от новых новшеств((

Ақылбек

Масқара. Сөз жоқ

Васо

Нам тут одна вливала что жи , ши надо писать с буквой Ы по "новым правилам".

Дариябеков

қазақта г әріпі болмаған қазақтар.

Элайза

Г арипи болмаса Гул,гулдер деген соз калай жазылган сонда

Актюбинск

В корне не верный подход. А где правила правописания? Орфография, синтаксис, фонетика где? Или "как слЫшу так и пИшу"? Это же примитив. Так далеко не уедешь.

патриотыч

вы филолог Каз.языка? Или владеете им на 100 проц.?

патриотыч

И не Актюбинск а АКТОБЕ!!!

патриотыч

не тебе судить.

ас6

изобретаем велосипед

Южный2

Қыркүйек күздің алғашқы айы. Осы айда қой мен ешкінің төлдеу уақытын көктем айына келтіру үшін қошқар мен текеге күйек байлайды. Бұл шаруа қырда, өріс басында өткізіледі. Сол себепті "қыр" және "күйек" сөздерін біріктіріп, айды "қыркүйек" атап кеткен.

заманбек

қыркүйек

Бақытжан

Даа!Атың шықпаса...

jitsu gif